قله الوند (کلاغ لان)

اَلْوَند يکي از قله‌هاي بلند ايران واقع در استان همدان است.
فراروي شهر همدان در استان همدان، کوهستان منفردي از شاخه‌هاي خاوري زاگرس مرکزي با عرصه‌اي به وسعت ۱۳۷۵ کيلومتر مربع، بزرگ‌ترين پديده‌ٔ گرانيت زائي از دوران چهارم زمين‌شناسي بر اثر نفوذ توده‌هاي آذرين در نهشته‌هاي بازمانده از دوران پيشين بوجود آمده‌است. اين رشته‌کوه در شمال غرب به کوه خدابنده‌لو سنندج و کوه چهل‌چشمه کردستان و از جنوب شرق به بلندي‌هاي راسوند و کوه وفس اراک متصل است. يال آن، حد طبيعي بين شهر همدان و تويسرکان و بلندترين قله‌ٔ آن موسوم به الوند در ۱۸ کيلومتري جنوب شهر واقع شده و ارتفاع آن ۳۵۷۴ متر از سطح دريا است. جهت اين کوهستان از شمال غربي به جنوب شرقي کشيده شده‌است و استان همدان را به دو نيمه شمالي و جنوبي تقسيم مي‌کند. اين کوهستان، دره‌هاي ژرف و سرسبز، چشمه‌سارها، چمن‌زارها و قله‌هاي متعددي دارد.
جنس سنگهاي:
رشته کوه الوند ازکوه هاي غربي ايران وجزء پيش کوه هاي داخلي زاگرس ميباشد و با پيدايش جنبش کوهزايي زاگرس در ارتباط است. از نظر زمين شناسان دراواخر دوره ژوراسيک (دوره مياني ازدوران دوم زمين شناسي) يکي از شديد ترين حرکات کوهزايي که تا آن هنگام در ايران سابقه نداشته بوقوع پيوسته و در اثر فشار شديد و همچنين در اثر فشار طبقات گرانيت در منطقه بين همدان و اصفهان دگرگوني سنگ ها بوجود آمده است. الوند توده باتوليتي است و باتوليت ماگمايي است که از عمق زمين در پوسته نفوذ کرده و درآن سرد ميشود و از آنجا که بلور و سنگهاي تشکيل دهنده باتوليتها اغلب دانه درشت اند تصور ميشود که زمان پديد آمدن و متبلورشدن آنها بسيارکند و طولاني بوده است باتوليت ها معمولاپس از آنکه عمل فرسايش به مدت زياد لايه هاي فوقاني آنها را ازميان بردارد برسطح زمين پديدار ميشوند . باتوليت ها بزرگترين و وسيع ترين توده هاي آذرين دروني اند به توري که حداقل وسعت باتوليت الوند معدل يکصد کيلومترمربع است و عمق آن را از ده تا سي کيلومتر در پوسته تخميل ميزنند. باتوليت ها با نفوذ در پوسته سنگهاي اطراف خود را دگرگون کرده که به آن هاله دگرگوني گفته ميشود و اين دگرگوني سنگها در اطراف باتوليت الوند به شعاع هفت کيلومتر وجود دارد. لايه هايي که بر روي باتوليت الوند قرار داشته بر اثر فرسايش از بين رفته و توده باتوليت به صورت سنگهاي گرانيتي بيرون آمده است.
سنگهاي رسوبي که در رشته کوه الوند ديده ميشود و اغلب در ارتفاعات جنوب غربي و جنوب شرقي قرار دارد به دوره کرتاسه از دوران مزوزوئيک مربوط ميشود و سنگهاي رسوبي از نوع آهکي که در شمال غرب ديده ميشود به دوره اليگوميوسن ازدوران سنوزوئيک مربوط ميباشد. قديمي ترين سنگهايي که توده نفوذي الوند را احاطه کرده است به دوره پره کامبرين نسبت داده شده است اما سن گرانيت ها از طريق سنجش رايومتري شصت و چهار ميليون سال (اوايل پالئوسن) تعيين شده است. توده گرانيتي الوند بر روي نقشه هاي زمين شناسي روند شمال غربي جنوب شرقي را به موازات راندگي زاگرس نشان ميدهد و از لحاظ زمين شناسي تنوع قابل ملاحظه اي دارد. بر اساس رده بنديهاي کاني شناسي شيميائي و نورماتيو انواع آلکالي فلدسپات، گرانيت، سي ينوگرانيت مونزوکرانيت وگرانوديوريت درالوند تشخيص داده شده است. درحاشيه شمال غربي توده گرانيتي الوند سنگهاي نفوذي بازيک نيز مشاهده ميشود که تعيين سن آنها به روش راديو متري سن اين توده ها را صدوده ميليون سال، اواخر دوره کرتاسه يعني قديمي تر از سن گرانيت ها تعيين نموده است . ترکيب سنگ شناسي توده بازيک نيزمتغير و متنوع است با تکيه بر رده بنديهاي مختلف انواع اوليوين، دولريت، گابرو، ديوريت و مونزو ديوريت در اين توده شناسايي شده است. سنگهاي گرانيتي الوند ويژگيهاي گرانيت هاي Hيا گرانيت هاي هيبريد را دارا مي باشد.
معروفترين قله‌ها و کوهستان‌ها:
معروفت ترين قله‌ها، از شمال غربي به جنوب شرقي عبارت‌اند از: المابلاغ ۲۹۹۷ متر، کرکس ۲۹۵۹ متر، قزل‌ارسلان ۳۲۵۰ متر، دائم برف ۳۴۵۰ متر، کلاغ لان ۳۴۸۰ متر، الوند ۳۵۸۴ متر، تاريک‌دره ۳۳۱۴ متر، کمر لرزان ۳۳۳۸ متر، چهار قله (۳۱۸۴، ۳۱۷۲، ۳۱۶۶و ۳۱۷۰ متر)، يخچال صاحب (گاوبره) ۳۴۸۶ متر، شاه نشين ۳۴۹۶ متر، سرخ‌بلاغ ۳۱۲۴ متر و قله کلاه قاضي ۳۱۲۵ متر.
دشت‌ها:
در کوهستان الوند، علاوه بر قلل مرتفع و شيب دار، دشتک‌هاي کوچکي وجود دارند، که سطح آنها از چمن زار پوشيده شده و چشمه‌هاي زيادي در آنها جاري است و با توجه به اينکه از سطوح نسبتاً مسطحي برخوردارند، به صورت محل استراحت و اطراق کوهنوردان درآمده‌اند. مهم‌ترين اين دشتک‌ها عبارت‌اند از : ميدان ميشان، تخت نادر، چمن شاه نظر و تخت رستم.
دره‌هاي شمالي و جنوبي الوند:
در دامنه‌هاي شمالي الوند دره‌هاي پر آبي مانند : دره برفين، دره گنجنامه، دره عباس آباد، دوزخ دره، دره گوساله، دره کيوارستان، دره سيمين دره، دره مرادبيگ، دره ديوين، دره قز، دره حيدريه و غيره وجود دارد و دره‌هاي مصفايي نيز در دامنه جنوبي الوند واقع است، از جمله دره سرکان، دره آرتيماني، دره فاران، دره گزندر، دره شهرستانه و غيره.
چشمه‌هاي مهم:
حوض نبي: از مشهورترين چشمه‌هاي الوند حوض نبي مي‌باشد، که از زير صخره‌اي بزرگ در زير قله الوند سرچشمه گرفته و در جهت شمالي به سمت تخت نادر سرازير مي‌گردد و داراي آبي بسيار خنک و گوار است.
چشمه تخت نادر: در ابتداي تخت نادر واقع است و چشمه‌اي نسبتاً پرآب است.
چشمه کلاغ‌لان: چشمه‌اي دائمي است که در چمن زار کلاغ لان جاري است و آب مصرفي روستاي دره مراد بيگ را تامين مي‌کند.
چشمه قاضي: در دره مرادبيگ جاري است و آب مصرفي روستاي دره مرادبيگ را تامين مي‌کند.
چشمه ملک: سرچشمه رودخانه‌اي است که در دره ديوين جريان دارد.
هفت چشمه: اين چشمه، در دامنه جنوبي چهار قله و در جاده منتهي به تويسرکان جاري است.
چشمه خسرو: چشمه خسرو، در مسير يخچال به کلاه قاضي در جريان است.
بهشت آب: در سمت دره کيوارستان و جنوب قله الوند چشمه کوچکي است که از شکاف صخره‌اي بيرون مي‌آيد و در سالهاي کم آب، آب آن کم شده و گاهي در تابستان‌ها به خشکي مي‌گرايد.
چشمه افعي: اين چشمه در دامنه دوزخ‌دره واقع است.
چشمه آب مرواريد: چشمه‌اي ايست پر آب و بسيار گوارا، که آب اين چشمه و چشمه افعي از مسير رودخانه و فرجين مي‌گذرد. در حوالي چشمه مرواريد، نوعي درخت بيد به نام مروار روئيده ‌است و شايد به همين دليل و يا به خاطر زلال بودن آب اين چشمه، نام مرواريد بر آن نهاده‌اند.

alvand1

alvand2

alvand3

منبع: seeiran.ir

برچسب ها

ممکن است به این موارد نیز علاقه مند باشید:

0 دیدگاه در “قله الوند (کلاغ لان)”

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *