خانه لطفعليان ملاير مجموعه سکونتگاهي مربوط به دوره قاجار است که با ۱۵۰ سال قدمت از عصر فتحليشاه به يادگار مانده است.
اين خانه قديمي که در دوران قاجار شاهد تحرک و فعاليت خوانين، متنفذان و گروه هاي مختلف مردم دوره قاجار بوده اينک کاربري گنجينه يافته و به مقصد گردشگران منطقه مبدل شده است.
اين مجتمع در ۲ طبقه و از ۳ بخش اندروني، حسينيه و اصطبل تشکيل شده که در حال حاضر بخش حسينيه آن مورد استفاده قرار مي گيرد.
نماي بيروني خانه لطفعليان با کاهگل پوشيده شده است و فاقد پنجره و نيز تزئينات بيروني است، که اين معماري خاص در دوره قاجار به خاطر حفظ حريم خانواده و همچنين تهديد اشرار بوده است.
سردر ورودي اين خانه از آجرکاري ها و نقوش جالب ساخته شده است و در کنار ورودي آن نيز پاخوره هايي به شکل حجره به چشم مي خورد که گويي در آنجا منتظر صاحبخانه اند.
ورودي داخل اين خانه به شکل ۸ ضلعي يا هشتي کرياس واقع شده که از سوي راهرويي با پوشش طاق ضربي به شکل دالاني بلند به ۳ راه پشت بام، اصطبل و حياط کوچک مستطيلي شکلي منتهي مي شود.
در ۳ ضلع شرقي، غربي و جنوبي حياط اتاق هايي با نماي بيروني آجرکاري و نقوش و تزئينات هنري و نماي دروني به شکل صليب، با سقف لمبه کوبي و پنجره هاي ارسي با شيشه هاي رنگي ديده مي شود.
اتاق هاي قسمت غربي اين بنا ميهمان خانه و محل پذيرايي ميهمانان بوده است که درطبقه زيرين آنها حوضخانه اي با تاق ضربي آجري شکل قرارگرفته ست.
اين حوضخانه که آب آن از قنات هاي پارک سيفيه ملاير تأمين مي شده در تابستان هوايي مطبوع را جهت استفاده تابستاني اهالي خانه ايجاد مي کرده است.
ضلع جنوبي حياط اتاق هايي بانماي بيروني آجري است که نماي داخلي آن با سقف لمبه کوبي شده و بدنه اي باکاغذ ديواري بسيار قديمي و پنجره هاي ارسي تزيين شده است.
در محوطه زيرين اين اتاق ها نيز دالاني است با سقف آجري ضربي که مطبخ انبار غذايي بوده است.
ضلع شرقي حياط نيز در ۲ طبقه اتاق هايي با ديواره گچي و سقف لمبه کوبي شده و پنجره هاي چوبي ساده مشاهده مي شود که نشيمنگاه تابستاني و زمستاني اهالي خانه بوده است.
ضلع شمالي حياط نيز از ديواري بلند باطاق نماي آجري و پوشش گچي ساخته شده است که به کوچه مشرف مي شود.
به گفته رئيس اداره ميراث فرهنگي شهرستان ملاير درباره تملک اين خانه از سوي اداره ميراث فرهنگي، اين خانه در سال ۱۳۸۳ توسط اداره ميراث فرهنگي شهرستان از مرتضي خان لطفعليان خريداري شد. در حال حاضر اين مجتمع با کاربري گنجينه و به عنوان موزه تاريخ و فرهنگ شهرستان ملاير شناخته مي شود.

آدرس: ملایر – خیابان شهید مصطفی خمینی – کوچه شهید علیرضا شهبازیان

خانه لطفعلیان ملایر

خانه لطفعلیان ملایر

خانه لطفعلیان ملایر

خانه لطفعلیان ملایر

خانه لطفعلیان ملایر

خانه لطفعلیان ملایر

خانه لطفعلیان ملایر

عکاس:  ایمان حامی خواه

منبع:

– سیری در ایران
– خبرگزاری مهر
– آرمان سفر