باغ فین کاشان
تاریخچه
برخی منابع تاریخی قدمت این باغ را به دوران سلطنت آلبویه میرسانند. به استناد این منابع، زلزله مهیب سال ۱۵۷۳ میلادی باعث تخریب کلی باغ شد. بقایای باغی در چند صد متری باغ فین(باغ نو) موجود است که به باغ کهنه معروف است. باغ کهنه در دوره ایلخانان مغول بیشترین گسترش را یافته بودهاست. به هرحال ساختمان باغ فین فعلی به دوران شاهعباس اول نسبت داده شده و میراث فرهنگی ایران طراح باغ را غیاثالدین جمشید کاشانی میداند. با این وجود منابع دانشگاهی طراح باغ را شیخ بهایی معرفی میکنند.کار ساخت و توسعه عمرانی باغ در دوره شاه صفی و شاهعباس دوم نیز ادامه یافت و به اوج رسید. بناهای سردر ورودی، کوشک صفوی و یکی از حمامها محصول این دوره بودهاند. همچنین شاه سلیمان صفوی صفهای پیرامون چشمه فین بنا نمود که احتمالاً موجب تغییر نام چشمه فین به چشمه سلیمانیه بودهاست. از اواخر دوره صفویه تا دوره زندیه و همزمان با حمله افغان و لشکرکشیهای نادر شاه، توجهی به باغ نشدهاست. در دوره کریمخان زند و همزمان با وقوع چند زلزله پیاپی، باغ و ابنیه موجود در آن مورد مرمت قرار گرفت و بنای خلوت کریمخانی به آن افزوده گشت.در دوره سلطنت فتحعلیشاه قاجار، بخشهایی زیادی به ابنیه باغ افزوده شد. تقریباً مابقی ابنیه موجود در باغ، همگی محصول این دوران است. ولی با مرگ فتحعلیشاه، کار رسیدگی به باغ و درختان آن رها شد و حتی بخشهایی از باغ از میان رفت. با ثبت ملی این اثر در هفتاد سال پیش، رسیدگی و توجه به آن اهمیت بیشتری یافت. در دوره پهلوی، بنای موزه ملی کاشان بر خرابههای خلوت نظامالدوله و همچنین بنایی در حدفاصل کتابخانه و حمامها ساخته شد و سایر ابنیه نیز مورد مرمت قرار گرفت. سوء مدیریت و بیتوجهی در چند سال اخیر، موجب خسارات جبران ناپذیری به باغ شدهاست
مرمت
در سال ۱۹۳۵ و همزمان با ثبت ملی این اثر، ابتدا استخر مرکزی باغ مورد مرمت قرار گرفت.[۱۳] در سال ۱۳۳۶ بنای موسوم به خلوت نظامالدوله که به طور کامل تخریب شده بود، مجدداً بنا شد و به موزه ملی اختصاص یافت.[۱۴] مرمت سایر عناصر معماری ازجمله کوشکها در سال ۱۹۷۹ آغاز شد.[۱۵]
در سال ۱۳۸۷ ادامه ساماندهی کف فرش، تهیه پرونده طرح آسیب شناسی و درمان پوشش سبز گیاهی باغ فین، ساماندهی مجاری آب خروجی حوضها و جویهای داخل باغ، مرمت در چوبی گره چینی شده عمارت سر در، آواربرداری و بامسازی کوشک صفوی و ساماندهی راه آبهای آن به انضمام آواربرداری و بام سازی ضلغ غربی و همچنین نصب دوربینهای مداربسته باغ انجام شد.[۱۶]
به دنبال تشکیل پرونده ثبت جهانی این اثر، در سال ۱۳۸۹ یونسکو دستور اعمال تغییراتی در سنگفرش و پیادهروهای باغ صادر نمود که این تغییرات انجام شدهاست.[۱۷]
ثبت ملی و جهانی
مجموعه باغ فین در سال ۱۹۳۵ میلادی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.[۳۴] کار ثبت جهانی این اثر که از سال ۲۰۰۷ میلادی آغاز شده بود، چندین سال به طول انجامید و سرانجام در زمستان ۱۳۸۹، مرحله اول ثبت این اثر در فهرست میراث جهانی یونسکو به انجام رسید.
موقعیت و کاربرد فعلی
باغ فین در ۹ کیلومتری مرکز شهر کاشان و در انتهای خیابان امیرکبیر فعلی و روستای فین کوچک قدیم قرار دارد. این باغ در مجاورت چشمه سلیمانیه و بالادست دشتی با شیب ملایم قرار دارد. در حال حاضر بخشی از ابنیه موجود به چایخانه و کبابخانه اختصاص دارد. دسترسی به باغ فین از طریق خیابان امیرکبیر صورت میپذیرد. وسایل نقلیه عمومی از جمله مینیبوس از مرکز شهر کاشان این دسترسی را تامین میکنند.
موزه ملی کاشان واقع در این باغ از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۸۹ تعطیل بوده و در بهمنماه ۱۳۸۹ مجدداً دایر شدهاست. امروزه بازدید از بخشهای گوناگون باغ امکانپذیر است. این مجموعه، در کنار میدان نقشجهان و کاخ چهلستون، بیشترین بازدید کننده و گردشگر استان اصفهان را به سوی خود جلب مینماید.
برچسب ها esfahaniranاصفهاناصفهان نصف جهانايران-اصفهانباغ فینباغ فین کاشانجاهاي توريستي اصفهانجاهاي ديدني اصفهانکاشانمناطق تاريخي اصفهانمناطق تفريحي اصفهانمناطق ديدني اصفهانمناطق گردشگري اصفهان
0 دیدگاه در “باغ فین کاشان”