شهر باستانی حریره
شهر باستانی حریره واقع در بخش کیش از توابع شهرستان بندر لنگه و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.در شمال جزیره کیش در کنار مجموعه ورزشی المپیک آثاری و ویرانههایی دیده میشود که یادگاری از شهر باستانی، حریره است . زمان رونق یا دوران طلایی شهر حریره کیش از سال ۳۶۷ تا ۹۱۲ هجری قمری بودهاست . وسعت این شهر باستانی ۱۲۰ هکتار است . محوطه باستانی حریره، براساس نتایج کاوشهای باستانشناسی انجام شده تا امروز، از مجموعه ساحلی و خانه اعیانی، حمام، مسجد و قناتهای قدیمی تشکیل یافتهاست.بقاياي شهر حريره در امتداد ساختمانهاي بندرگاه و دفاتر آن ، قابل ديدن است. طبق نظر سازمان ميراث فرهنگي ، شهر حريره هشتصد سال قدمت دارد. گستره پستي و بلنديها و خرابههاي شهر قديمي حريره حدود ۱۲۰ هكتار وسعت دارد و روزگاري شهري بزرگ و آباد در منطقه بوده است.دوران طلايي شهر حريره کيش از سال ۳۶۷ تا ۹۱۲ هجري قمري بودهاست.
آن چه امروز از اين شهر بر جاي مانده حجمي از معماري شهري است. اما كمتر و به ندرت تاقها و پوششها و سقفهاي سالمي بر جاي مانده است جز در پارهاي موارد كه پوششهاي تاقي شكل سنگي از گزند تخريب در امان ماندهاند.بندر شهر تاريخي حريره، يك شهر يك پارچه و متمركز با معماري برونگرا بوده و از معماري دفاعي و درونگراي ديگر شهرهاي تاريخي ايران در آن نشاني نيست. انتخاب اين بخش از جزيره براي ايجاد شهر حريرهطبيعيترين و معقولترين انتخاب بوده چرا كه ساحل صخرهاي مرتفع آن از سطح دريا تقريبا ده متر بلندتر است و وجود سه خليج و دماغه كه نقش بندرگاه طبيعي را دارد و همچنين درياي نسبتاً آرامتري از ديگر كرانهها و سواحل جزيره خود عامل شكلگيري شهر در ساحل شمالي شده است.
تاكنون عمليات اكتشافي باستانشناسي بقاياي شهر تاريخي حريره در سه مجموعه مجزا انجام شده است.خانه اعياني: خانه اعياني يادآور خانههاي چندخانوار قديمي در داخل فلات ايران و در شهرهايي چون يزد، اصفهان و كاشان است و يكي از نمونههاي قديمي مسكن جمعي در حاشيه خليج فارس محسوب ميشود. علاوه بر وسعت خانه و همچنين فضاهاي مختلف و متنوع آن، كاشيهاي ستارهاي شكلي كه در اين خانه به دست آمده است، همانند كاشيهايي است كه زينت بخش بناهاي مهم ايلخاني ايران همچون تخت سليمان و سلطانيه است. پيدايي اين مقدار كاشي كه يقيناً عنصر وارداتي به جزيره است نشان ميدهد كه اين عمارت به يكي از ثروتمندان كيش تعلق داشته است.بخش كارگاهي و صنعتي: اين مجموعه درست در كنار دريا ساخته شده و داراي معماري و فضاهاي ناشناختهاي است. مجموعه كانالهاي افقي و زيرزميني و چاههاي متعدد در گوشه و كنار، مجموعهي بسيار جالب و نادري را تشكيل ميدهد كه هنوز عملكرد آنها روشن نيست، اما به نظر ميرسد كه ارتباط مستقيم، با فعاليتهاي صيادي (صيد ماهي، مرواريد و مرجان) داشته و براي دسترسي آسانتر به دريا احداث گرديده است. شايد هم بتوان فرض كرد كه اين راهروها و كانالها راههاي مخفي بوده است كه در مواقع هجوم و حمله اهالي شهري ميتوانستهاند به طور اضطراري از آن ها استفاده كنند.مجموعه حمام: اين مجموعه شامل حمامي است با صحنهاي متعدد و حصار آن به مساحت تقريبي ۵۰۰ مترمربع. سربينه و گرمخانه و تون حمام در جنوب بخش ذكر شده قرار گرفته و توسط راهرو سرپوشيدهاي از آن جدا شده است. دو خزينه كوچك و بزرگ در جنوب گرمخانه آخرين بخش ساختمان را تشكيل دادهاند.باستان شناسان معتقدند اين حمام كه شايد در نوع خود از قديميترين حمامهاي ايراني باشد كه طي كاوشهاي باستانشناسي كشف و شناخته شده است، و دو دوره متمايز و مجزا از هم دارد (دوره ايلخاني – دوره تيموري) با توجه به ظرفيت محدود حمام و با در نظر گرفتن ديوار بيروني سراسري كه تا مجموعه عمارت اعياني كه در جنوب شرقي حمام و به فراز تپهاي بلند قرار گرفته امتداد يافته است. به نظر ميرسد كه اين بنا حمامي خصوصي بوده و به صاحب مجموعه اعياني تعلق داشته است.
منابع: دانشنامه آزاد ویکیپدیا فارسی، همشهری آنلاین
برچسب ها بندرلنگهجزیره کیشجنوبجنوب ایرانحریره، شهر حریره،شهر باستانی حریرهشهر تاریخی حریرهکیشهرمزگان
0 دیدگاه در “شهر باستانی حریره”