دریاچه فامور (پریشان) یکی از زیباترین و بزرگ ترین دریاچه‌های آب شیرین ایران و خاورمیانه است که در بخش جره و بالاده شهرستان کازرون قرار گرفته است. این دریاچه به نام های مور، پریشان و فامور نیز شناخته شده‌است.
این دریاچه بین ۵۱ درجه و ۴۴ دقیقه و ۵۱ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی واقع شده‌است. مساحت آن ۴۳۰۰ هکتار و ارتفاع آن از سطح آب‌های آزاد ۸۲۰ متر است. حوزه آبریز آن ۵/۲۶۶ کیلومتر مربع است و بیشترین مساحت را در اردیبهشت ماه دارد. این دریاچه در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین‌المللی ثبت گردیده‌است و در تقسیم بندی مناطق جزء منطقه حفاظت شده محسوب می‌گردد.
دور تا دور این دریاچه را کوه احاطه کرده‌است فاصله دریاچه نسبت به کوه از طرف شمال حدوداً ۴ الی ۵ کیلومتر می‌باشد و از طرف جنوب حدوداً ۵۰۰ متر می‌باشد. فاصله دریا تا کوه (از طرف شمال) روستای مالکی(قلات نیلو دهپاگاه، هلک، پریشان)، روستای عرب فامور، روستای سی سخت و در قسمت شرق قلعه نارنجی، جروق و در جنوب قلعه نرگس زار و در غرب دریاچه روستای شهرنجان، زوالی و ایازآباد قرار دارند. این دریاچه از جمله اکوسیستمهای پایداری است که در اثر عوامل تکتونیک بوجود آمده میلیونها سال است که شرایط خود را حفظ نموده‌است و دارای ۴ گونه ماهی بومی به نام‌های ماهی زردک، ماهی سرخه، ماهی پرک و مار ماهی آب شیرین و همچنین چند گونه ماهی وارداتی نظیر ماهی کپور، ماهی فیتوفالک و آمورمی باشد که در سال ۱۳۶۸ به دریاچه وارده شده‌است. تنها کپور معمولی با شرایط تالاب سازش پیدا کرده و دوگونه دیگر مشکلات عدیده‌ای را در تالاب به وجود آورده‌اند.

این دریاچه بر اثر سوزاندن بخشی بزرگی از نیزارهای اطرافش به علت عملیات راهسازی در معرض خطر است. در طی این آتش سوزی‌ها هزاران قطعه لاک پشت و پرنده مهاجر از بین رفته‌اند. همچنین بخش اعظم این دریاچه به علت خشکسالی های اخیر خشک شده است.
گونه‌هاي جانوري منطقه عبارتند از روباه معمولي، شغال، گراز، خرگوش، پليكان پا خاكستري، اردك مرمري، عقاب شاهي، مار چليبر، قورباغه مردابي معمولي كه با حضور خود باعث بالا رفتن ارزش اين زيستگاه به لحاظ تنوع گونه ها مي‌شوند.
تالاب‌هاي طبيعي از جمله پرمحصول‌ترين اكوسيستم‌هاي موجود بوده و گاهي برتر از نظام‌هاي پيچيده كشاورزي نيز محسوب مي‌شوند. از ميان پرندگان مهاجر درياچه پريشان، تاكنون ۱۵۰ گونه پرنده شناسايي شده است كه چند گونه آن از جمله اردك مرمري، اردك سر سفيد و پليكان پاخاكستري بسيار كماب و نادر هستند. از ديگر گونه‌هاي مهم مهاجر مي‌توان به چنگر، آبچيليك، درنا، غاز، انواع اردک، اگرت، حواصيل، بوتيمار و گاوچرانك اشاره نمود كه از نيمه دوم آبان تا اسفند در منطقه پريشان زمستان گذراني مي‌كنند و در بهار به منطقه سيبري در روسيه باز مي‌گردند.
این دریاچه زیستگاه گونه های نایابی از پرندگان و آبزیانی چون درنا، پلیکان، فلامینگو، غاز، اردک، چنگر و … است. پریشان تنها دریاچه آب شیرین فلات ایران است که عمق آب آن از ۵/۳ تا ۵ متر گزارش شده است. ویژگی های مهم این دریاچه نه به خاطر داشتن ماهیان خوش طعم و آب شیرین آن است بلکه از نظر اکوسیستمی بسیار مهم و با اهمیت تلقی می شود به طوری که ۳۵۳ نوع پرنده بومی و غیربومی را در خود جای می دهد. پرندگان غیربومی و مهاجر این دریاچه از راههای بسیار دور یعنی از سیبری، کانادا و دانمارک، کیلومترها راه را طی کرده به آنجا می آیند و پس از گذران فصلی، دوباره به محل زندگی اولیه خود باز می گردند.

منابع: ویکی پدیا

irandeserts