تپه شني يزد
باد در ضمن حرکت خود در پهنه زمين، ذرات ريز از قبيل ماسه، شن و ريگ را از زمين بلند کرده و با خود حمل ميکند. در مسير حرکت باد در هنگام برخورد با مانع از قبيل گياهان، قطعات سنگ و يا عوارض طبيعي ديگر سرعت باد تا حدودي کاسته شده و اين ذرات در اطراف مانع انباشته ميشوند و به تدريج بر مقدار آنها افزوده ميشود. سرانجام اجتماع اين ذرات به قدري ميرسد که منجر به تشکيل تپههاي شني شده و جلوههاي زيبايي را در پهنه وسيع کوير ميآفريند. هرچه اين موانع بزرگتر باشند، تودههاي ماسهاي بزرگتري نيز ايجاد ميشوند. تپههاي شني پس از تشکيل در محل خود ثابت نميمانند، بلکه در جهت وزش باد جابجا ميشوند. با وزش باد ماسهها در دامنهاي که در جهت باد قرار دارد به طرف بالا رانده شده و پس از رسيدن به قله در دامنه پشتي تپه غلتيده و در آنجا جمع ميگردند. جابجايي تودههاي ماسهاي در شرايط عادي به ۱۰ تا ۲۰ متر در سال ميرسد. ارتفاع تپههاي شني متغير بوده و به ندرت از ۲۰ متر تجاوز ميکند ولي گاهي اوقات ارتفاع آنها زياد شده و به ۱۰۰ متر نيز ميرسد. براي مثال ارتفاع برخي از تپههاي شني شرق کوير لوت از ۱۰۰ متر تجاوز ميکند.
با توجه به آب و هواي استان يزد، تعداد روزهاي طوفاني در اين منطقه زياد است و شمار اين روزها در دشت يزد- اردکان به ۴۰ تا ۶۰ روز در سال ميرسد. شدت اين طوفانها به اندازهاي است، که گاه شهر را براي زمان کوتاهي در تاريکي فرو ميبرد. به همراه اين طوفانها، مقدار زيادي شن و ريگ جابجا شده و در نواحي پيرامون يزد، اشکذر، بافق، ساغند و شرق اردکان، تپههاي شن و ريگ ايجاد ميشوند. پهنه اين تپههاي متحرک، در استان يزد به حدود ۳۰ هزار هکتار ميرسد. سن تپههاي ماسهاي اطراف شهر يزد کمتر از ۲ هزار سال برآورد شده است و ريشه در تاريخ فعاليتهاي انساني و بيابان زايي انسان داشته و حاصل استفاده بيرويه از گياهان توسط آنها ميباشد.
منبع:seeiran.ir
برچسب ها اردکاناستان يزداشکذرایجاد تپههاي شنيبافقبيابان زاييتپهتپه شنيتپه شني يزدتپههاي شني شرقتشکيل تپههاي شنيريگساغندشبهاي کويرشنطوفان کویرقطعات سنگقلهکويرکوير لوتماسهیزد
0 دیدگاه در “تپه شني يزد”