کاروانسرای تاجوانچی

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان
کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان
کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان
کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

در خاطرات نوستالوژيک دوران کودکي بسياري از ما، به گونه هايي تصاوير مبهمي از کاروانسرای تاجوانچي در بافت تاريخي سقز به يادگار مانده است. اين تصاوير گاهي توأم است با غروري عجيب در درون احساس خوب سقزي بودنمان. احساسي که چند نسل با آن زندگي کرده اند، بازنشستگان و کهنسالان دل سوخته آثار تاريخي هم از روزهاي خوش اين کاروانسرا حکايت ها در سينه دارند. در آرشيوهاي ميراث فرهنگي سقز اين کاروانسرا اينگونه توصيف شده است: کاروانسراي تاجوانچي(سراي اتحاد)در ضلع غربي حمام حاج صالح سقز بقاياي کاروانسرايي قديمي قرار دارد که اکنون بخشهايي ازضلع شمالي آن باقي مانده است. طرح آن شامل يک حياط مستطيل شکل با آب نمايي در وسط و رديف حجره هايي بوده که تعدادي از آنها هنوز موجود است ساختمان سرا در دو طبقه بنا شده بود داراي ستونهاي استوانه اي آجري و پايه‌ ستونهاي مربعي آجري و رديف قوسهاي نيم دايره و تنگ گذاري به صورت ديوار باربر در فضاي نيمه باز مشرف به داخل حياط است و همچنين طبقه فوقاني داراي رديف ستونهاي چوبي سبک معماري منطقه شمال غرب ايران بوده است.(آرشيو ميراث فرهنگي) در برخي از اسناد، تاريخ افتتاح اين کاروانسرا را سال ۱۲۹۰ هجري-شمسي و در اواخر دوران قاجاريه ذکر شده کرده اند. آنطور که در مستندات تاريخي آمده تاجران معتبر ايراني و عثماني تا اوايل دوره ي رضاشاه که مصادف و همزمان با پايان امپراطوري عثماني و آغاز جمهوري مصطفي کمال در ترکيه بوده در مراکز تجاري ايران از جمله سقز به داد و ستد مي پرداختند. اما در حال حاضر اين بازار کهن ويرانه اي بيش نيست که مأمني گشته براي مواد فروشان و معتادان و مملو از زباله و نخاله. ضمناً وجود مغازه ها و دستفروشاني که به کهنه فروشي و مرغ فروشي مشغول اند، قلب شهر را به دخمه هايي تبديل کرده اند که دل هر شهروند سقزي را به درد مي آورد. پرسش مهم اين است که تا چه زماني بايد دست روي دست گذاشت و ويران شدن يادگار پدران تاجر خود را نظاره گر باشيم. تا چه زماني بايد منتظر باشيم تا شايد از ما بهتران يا موجوداتي از کرات ديگر ناگهان در شهرمان ظهور کرده و سامان دهند همان هايي که ما نتوانستيم ساماندهي نماييم. آنچه تا بحال ثابت شده اين است که هيچکس گاري ما را به قطاري تبديل نخواهد کرد و هيچ کس منتظر مهلت خميازه ما نيست و هيچ کس منتظر خواب ما نيست که به پايان برسد. آري ميراث پدران ما را يهودي ها آمدند و بردند و يادگارهاي به يغما رفته ما توسط آنها، اکنون در موزه هاي اروپا و اسراييل غاصب خاک مي خورند، اگر آنها آنچه که متعلق به ملت ماست بردند و خوردند، بايد منصفانه باشد که کاروانسراي به جا مانده از آنها هم نصيب سقز و سقزي هايي شود و اين مکان تاريخي بازسازي شده و در نهايت جهت تبديل آن به آثار ملي تلاش نمود. ضمناً مالکيت اين کاروانسرا متعلق به خانواده هاي حسني، وثوقي و تاجوانچي است، شکل گيري اين مجموعه نتيجه اتحاد سه خانواده مذکور است و شايد به همين دليل به آن سراي اتحاد هم مي گويند. هرچند پس از رفتن يهودي ها سهم يهودي ها از اين بخش بازار به دولت رسيده است. و مطابق شنيده ها اين سهم را حدود شش ماه قبلي فردي به قيمت حدود ۳۷۰ ميليون تومان خريداري کرده  است.

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

مثل اينکه در سالهاي گذشته هم تفاهم نامه اي در فرمانداري سقز منعقد شده است که مقرر گرديده بازار ۳۰ درصد، شهرداري۴۰ درصد و ميراث فرهنگي ۳۰ درصد هزينه ها را بصورت مشارکتي بپردازند تا اين کاروانسرا بصورت سنتي بازسازي گردد. هرچند پيش نياز اين کار تفکيک ملک مذکور است تا ثبت ملي صورت پذيرد و ميراث فرهنگي بتواند در آن هزينه نمايد. شايان ذکر است چون اين سرا در بافت تاريخي شهر است تبديل کردن آن بر طبق خواسته مالکين به پاساژ غير ممکن خواهد بود. لذا بدينوسيله اعضاي دوره چهارم شوراي شهر و شهرداري سقز آمادگي خود را براي هرگونه همکاري جهت بازسازي و احيا اعلام مي نمايند.

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

کاروان سرای تاج وانچی، سقز،کردستان

منابع:

-محمد باغبانی

-شارنیوز

برچسب ها

ممکن است به این موارد نیز علاقه مند باشید:

0 دیدگاه در “کاروانسرای تاجوانچی”

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *