حافظ

آرامگاه حافظ- شیراز-فارس
آرامگاه حافظ- شیراز-فارس
آرامگاه حافظ- شیراز-فارس

 

آرامگاه حافظ- شیراز-فارس

آرامگاه حافظ- شیراز-فارس

خواجه شمس‌الدين محمد بن بهاءالدّين حافظ شيرازي (حدود ۷۲۷ – ۷۹۲ هجري قمري برابر با ۷۰۶ – ۷۶۹ هجري شمسي)، شاعر بزرگ سدهٔ هشتم ايران (برابر قرن چهاردهم ميلادي) و يکي از سخنوران نامي جهان است. بيش‌تر شعرهاي او غزل هستند که به‌غزليات حافظ شهرت دارند. گرايش حافظ به شيوهٔ سخن‌پردازي خواجوي کرماني و شباهت شيوهٔ سخنش با او مشهور است او از مهمترين تأثيرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته مي‌شود. در قرون هجدهم و نوزدهم اشعار او به زبان‌هاي اروپايي ترجمه شد و نام او بگونه‌اي به‌محافل ادبي جهان غرب نيز راه يافت. هرساله در تاريخ ۲۰ مهرماه مراسم بزرگداشت حافظ در محل آرامگاه او در شيراز با حضور پژوهشگران ايراني و خارجي برگزار مي‌شود. در ايران اين روز را روز بزرگداشت حافظ ناميده‌اند.

بیتی از حافظ

بیتی از حافظ

زندگينامه

شمس الدين محمد ملقب به لسان الغيب غزل سراي بزرگ و نامي ايران در قرن ۸ مي زيست. تاريخ دقيق ولادت حافظ مشخص نيست شايد حدود سال ۷۲۷ . گويند پدر حافظ بهاالدين بازرگاني اصفهاني بوده كه در كازرون با زني از آن محل ازدواج كرده و خيلي زود در ايام كودكي شمس الدين محمد از دنيا رفت. پس از آن حافظ با مادرش زندگي سختي را در پيش گرفت و براي كسب نان به كارهاي سخت و توانفرسا پرداخت و به سختي به تحصيل علوم پرداخت و در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود حضور يافت و چون در ايام جواني حافظ قرآن بود حافظ تخلص كرد. دوران جواني حافظ مصادف بود با افول سلسله محلي اتابکان فارس و اين ايالات مهم به تصرف خاندان اينجو در آمده بود. حافظ که در همان دوره به شهرت والايي دست يافته بود مورد توجه و امراي اينجو قرار گرفت و پس از راه يافتن به دربار آنان به مقامي بزرگ نزد شاه شيخ جمال الدين ابو اسحاق حاکم فارس دست يافت. دوره حکومت شاه ابو اسحاق اينجو توأم با عدالت و انصاف بود و اين امير دانشمند و ادب دوست در دوره حکمراني خود که از سال ۷۴۲ تا ۷۵۴ ه.ق بطول انجاميد در عمران و آباداني فارس و آسايش و امنيت مردم اين ايالت به ويژه شيراز کوشيد. حافظ از لطف امير ابو اسحاق بهره مند بود و در اشعار خود با ستودن وي در القابي همچون (جمال چهره اسلام) و (سپهر علم و حياء) حق شناسي خود را نسبت به اين امير نيکوکار بيان داشت. پس از اين دوره صلح و صفا امير مبارز الدين مؤسس سلسله آل مظفر در سال ۷۵۴ ه.ق بر امير اسحاق چيره گشت و پس از آنکه او را در ميدان شهر شيراز به قتل رساند حکومتي مبتني بر ظلم و  ستم و سخت گيري را در سراسر ايالت فارس حکمفرما ساخت. امير مبارز الدين شاهي تند خوي و متعصب و ستمگر بود. حافظ در غزلي به اين موضوع چنين اشاره مي کند:

راستي خاتم فيروزه بو اسحاقي —– خوش درخشيد ولي دولت مستعجل بود

ديدي آن قهقهه کبک خرامان حافظ —– که زسر پنجه شاهين قضا غافل بود

حافظ - جهانی

حافظ – جهانی

لازم به ذکر است حافظ در معدود مدايحي که گفته است نه تنها متانت خود را از دست نداده است بلکه همچون سعدي ممدوحان خود را پند داده و کيفر دهر و ناپايداري اين دنيا و لزوم رعايت انصاف و عدالت را به آنان گوشزد کرده است. اقدامات امير مبارزالدين با مخالفت و نارضايتي حافظ مواجه گشت و حافظ با تاختن بر اينگونه اعمال آن را رياکارانه و ناشي از خشک انديشي و تعصب مذهبي قشري امير مبارز الدين دانست. سلطنت امير مبارز الدين مدت زيادي به طول نيانجاميد و در سال ۷۵۹ ه.ق دو تن از پسران او شاه محمود و شاه شجاع که از خشونت بسيار امير به تنگ آمده بودند توطئه اي فراهم آورده و پدر را از حکومت خلع کردند. اين دو امير نيز به نوبه خود احترام فراواني به حافظ مي گذاشتند و از آنجا که بهره اي نيز از ادبيات و علوم داشتند شاعر بلند آوازه ديار خويش يعني حافظ را مورد حمايت خاص خود قرار دادند.

زیبایی از شعر حافظ

زیبایی از شعر حافظ

اواخر زندگي حافظ شاعر بلند آوازه ايران همزمان بود با حمله امير تيمور، اين پادشاه بيرحم و خونريز پس از جنايات و خونريزي هاي فراواني که در اصفهان انجام داد و از هفتاد هزار سر بريده مردم آن ديار چند مناره ساخت.

منابع:

-وب سایت  بیوتیه

-ویکی پیدا

– کتاب دیوان حافظ قدسی

-وب سایت آکا

-وب سایت گنجور

برچسب ها

ممکن است به این موارد نیز علاقه مند باشید:

0 دیدگاه در “حافظ”

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *