موزه ی سنجش یکی از موزه های هشتگانه تبریز است. در حقیقت این موزه، اولین و تنها موزه تخصصی سنجش در ایران می باشد که در آن بیشتر ابزارها و ادوات سنجش و اندازه گیری به نمایش در آمده است.

موزه ی سنجش در یکی از خانه های زیبا و قدیمی شهر تبریز واقع شده؛ ساختمان آن به اواسط دوره قاجار تعلق دارد. این خانه منزل شخصی آقای سلماسی بوده و در سال ۱۲۵۳ ه.ش احداث گردیده و بعد از فوت ایشان در سال ۱۳۷۴برای حفاظت و کاربری تخصصی، توسط میراث فرهنگی از خانواده سلماسی خریداری شده و پس از ۶ سال مرمت و بازسازی ساختمان، در سال ۱۳۸۱ به عنوان موزه ی سنجش به بهره برداری رسیده است.

ساختمان قدیمی سلماسی در سه ضلع غربی (بهاری)، شرقی (پائیزه) و شمالی (زمستانه) در دو طبقه بنا شده است. به ترتیب از قسمت ورودی موزه، تالارهای طبقه همکف به نمایش ابزارآلات اندازه گیری مقیاس زمان اختصاص دارند. تالار دوم شامل تلسکوپ و تابلوهای حاوی اطلاعات علمی و تاریخی در ارتباط با ابزارآلات سنجش در قرون گذشته می باشد. سه تالار بعدی متعلق به ساعت هاست که از نظر ساختاری، ساخت کشور آلمان، فرانسه یا سوئیس می باشند و بین ۱۰۰ الی ۴۰۰ سال قدمت دارند. تالارهای زیرزمین به نمایش ابزارهای سنجش مقیاس وزن اختصاص یافته و نیز مشاغلی از قبیل بقالی، بزازی و علافی و ابزار سنجش مورد استفاده این شغل ها معرفی می شود. بخش دوم موزه (قسمت غربی یا بهاری ساختمان) برای نمایش ابزارهای تخصصی هواشناسی و زمین شناسی در نظر گرفته شده است.

در موزه سنجش انواع ادوات مقیاس توزین از قبیل ترازوهای ظریف زرگری تا قپان های بزرگ میادین بار مربوط به قرون گذشته، سنگ وزنه ها و پیمانه های نفتی، وسایل مربوط به علم نجوم و اخترشناسی مانند اسطرلاب و کره سماوی، ابزارهای سنجش مربوط به علم هواشناسی و قطب نماها و سایر مقیاس های دیگر به نمایش گذاشته شده است. موزه سنجش تلاش کرده بخشی از این گونه ابزارآلات را در معرض تماشای مردم و پژوهشگران قرار دهد.

طبقه زیر زمین ضلع شمالی که توسط پله ای به هشتی ورودی نیز متصل است حوضخانه نامیده می شود و دیگر قسمت های زیر زمین شامل مطبخ، انبار ارزاق و آب انبار می باشد. طبقه همکف دارای طنبی های اصلی و جانبی در اضلاع شمالی شرقی و غربی با پنجره های اروسی است. بنا دارای تذهیب در کمره اتاق ها، شومینه ها و گچبری در سقف طنبی های شمالی و شرقی است.
مصالح بکار رفته در بنا شامل سنگ لاشه با ملات ساروج در پی ها است و دیواره های زیرزمین ترکیبی از سنگ و آجر (تفلیسی) و دیوارهای فوقانی (همکف) خشتی با روکش آجری است.

منبع: arktourism

پورتال شهرداری تبریز